04 تیر 1398

آبشار کِرودی کُن یا تنگ زندان لرستان

1225 دفعه

رشته کوه زاگرس دره ای بزرگ و عمیق را در میان خود جای داده که در جنوب استان چهارمحال و بختیاری واقع شده و به تنگ زندان مشهور است، این تنگ با چشمه و آبشار مشهور «کرودی کن» رشته کوه هزار دره را از سبز کوه جدا می کند.
هزاردره کوهستانی بلند است که به تقریب در بخش مرکزی زاگرس در جنوب غرب ایران واقع گردیده است. این کوهستان در شرق استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته و از نظر تقسیم بندی جغرافیای سیاسی بخش جنوبی کوهستان هزار دره در بخش مرکزی شهرستان لردگان و بخش شمالی آن در شهرستان بروجن واقع شده است، کوه هزار دره از شمال و شمال خاوری به کوه چرو و دشت گندمان، شمال غرب به سبزکوه و در دامنه جنوبی آن رودخانه کره بس جاری است.
دیواره های عظیمی که در زیر قله هزار دره قرار گرفته، دامنه های شرقی تنگ زندان را تشکیل داده است.
تنگ زندان مجموعه اي زيبا از كوهستان،‌ آبشار، گياهان خودرو و حيات وحش است. آبشار صد متري تنگ زندان با چند آبشار كوچك، در شمال منطقه حفاظت شده سبزكوه قرار دارد و یکی از بزرگترین آبشارهای ایران را در خود جای داده است.
که در بين بومي هاي منطقه به آبشار دودي يا ‘كروديكنآبشار معروف است چرا که وقتی به سطح زمین میرسد به صورت پودرشده و دود مانند به نظر میرسد. این آبشار پس از سرازير شدن از دل صخره در نهايت به رودخانه
سبزكوه مي ريزد و در ادامه به رودخانه کره بس می پیوندد.
ارتفاع آبشار اصلی کردیکن طبق داده های جی پی اس حدود ۱۳۰ متر است.
تنگ زندان پر از آبشار و حوضچه است که یکی پس از دیگری پیش روی شما قرار می گیرند و عبور از آنها نیازمند فن سنگ نوردی و تجهیزات کافی است.
گذر خط گسله از لبه دامنه جنوبی تا جنوب غربی کوهستان هزار دره و بریدگی رودخانه کره بس در پای آن سبب گردیده شیب این دامنه بسیار تند و در بسیاری از قسمت ها به صورت دیواره ها، پرتگاه ها و صخره های سترگ رخ بنماید، به همین خاطر صعود از دامنه های جنوبی بسیار مشکل و فنی بوده، اما توان طبیعی بسیار مناسبی را برای ماجراجویان ماهر و خبره فراهم می کند. دامنه های شمالی این کوهستان شیب ملایم تر دارند و مسیر مناسب برای صعود عمومی از این بخش انجام می گیرد.

پوشش گیاهی ابشار کرود کن:

منطقه حفاظت شده سبز کوه و همچنین سایر نقاط این منطقه از سلسله جبال زاگرس بسیار ناهموار است و مراتع آن بیشتر در بخش های مرتفع منطقه قرار گرفته اند. بالغ بر ۲۷۲ گونه گیاهی از ۵۰ خانواده و ۱۷۴ جنس در منطقه شناسائی شده است.

زیست جانوری ابشار کرودی کن:

پوشش گیاهی متنوع منطقه حفاظت شده سبز کوه به نوبه خود زیستگاههای مختلفی را برای انواع جانوران وحشی در کنار توپوگرافی، اقلیم و منابع آبی فراهم ساخته که حدود ۲۴ گونه پستاندار، ۲۱ گونه خزنده، ۴ گونه دوزیست و ۱۲ گونه ماهی را در خود جای داده است. تعداد این گونه ها از این میزان نیز بیشتر است که با توجه به شرایط سخت طبیعی منطقه، تنها گونه های برجسته قابل شناسایی بوده اند. گونه هایی مثل انواع چکاوك، انواع گنجشک، کل و بز، پلنگ، گربه وحشی، جغد کوچک، کفتار، هدهد، راسو، کبوتر چاهی، رودك، کبوتر کوهپایه ای، خرس قهوه ای، کبک، سنجاب ایرانی، کبک دری، روباه، تیهو، شغال، دلیجه، پایکا، عقاب طلائی، خفاشها، جی جاق، تشی، سارگپه، شنگ، کلاغ ابلق، خارپشت، زاغی، گراز، کلاغ نوك قرمز، خرگوش، کلاغ نوك زرد، گرگ، مار جعفری، مار پلنگی، انواع مارمولک، انواع لاك پشت، مار قیطانی، شترمار، افعی، تیر مار در منطقه حفاظت شده سبز کوه زندگی می کنند.

گام به گام در تنگ زندان:

ابتدای تنگ پرتگاهی بزرگ در زیر پای تان وجود دارد که در پایین به تنگه های باریک منتهی می گردد. ابتدای دره، خشک و فاقد آب است. این دره از دو طرف با دیواره های بلند احاطه شده است. دیواره های غربی در بالا حالت پله پله دارد که در واقع ردیف های شکست بزرگی هستند که به صورت موازی با هم قرار گرفته اند. از همان نقطه با چهار فرود بلند به کف دره خواهیم رسید اما اکثر تیمها غالباً کمی به سمت شمال و ابتدای دره حرکت می کنند، تا ازین طریق بتوانند به کف دره نزدیک شوند که البته بستر سنگلاخ دره، خشک و فاقد آب است.

تعیین موقعیت اطراق و ظرفیت آنها:

1-کنار چشمه بالای فرود ششم 2- بالای فرود آب دره 3- بعد از آبشار کردی کن4-بعد از ابشار کردی کن روبروی آبشار سه طبقه 5- محل تلاقی دره و درازه رود به اندازه ۱۵نفر

منابع دسترسی به آب در ابشار کرودی کن:

بعد از فرود پنجم چشمه وجود دارد که به دلیل گرمای بیش از حد و خشکی مسیر قبل، بسیار مهم است كه آب برداریم و در طول دره میتوان از آب رود استفاده کرد. (به شرط داشتن قرص کلر و گند زدائی آب)

شرایط جوی دره در فصول مختلف در ابشار کرودی کن:

بهترين فصل سفر به اين منطقه از ارديبهشت تا مرداد ماه مي باشد و در اين زمان خصوصا در بهار ، طبيعت آن بسيار زيباتر و خطرات آن بسیار کمتر است. در ماههای دیگر سال سرما یا گرمای شدید ، کمبود آب در منطقه، کوتاه بودن طول روز خصوصا در زمستان ، احتمال گم کردن راه و نشانه ها ، خطر ریزش سنگ و سنگریزه هنگام نا آرامی آسمان ، همگی دلیل بر نامناسب بودن زمان اجراست.

مسیرهای ورود به دره ابشار کروردی کن:

از محل پیاده شدن با سه فرود بلند و خشک
دور زدن و پائین آمدن از شیب و شن اسکی

بهترین مسیر ورود به دره: مسیر شماره یک زیباتر و فنی تر است ولی خطرات بیشتری دارد.

وسایل شخصی مورد نیاز مهم:

وت سوت، هارنس دره نوردی، خود حمایت، کارابین اضافه، درای بگ، پیرانا، وسایل گروهی مورد نیاز: طناب پنجاه متری دو حلقه، سی متری و بیست متری دوحلقه، ست رول کوبی، تسمه، حلقه، وسایل صعود

تغذیه:

توجه به بازیافت املاح بدن و داشتن قرص کلر و استفاده از غذاهای کم حجم با کالری بالا ضروری است. غذای مناسب و امکانات لازم برای تهیه آن شامل غذا های ارگانیک و قابل پخت همراه داشته باشید. (امکان تهیه غذا از محل وجود ندارد.)

سایر اطلاعات مورد نیاز:

امکان استفاده از باربران محلی: نیسان در منطقه موجود است.
نزدیکترین شهر یا شهرها: بروجن، گندمان
پمپ بنزین و پاسگاه های بین راه: پمپ بنزین گندمان و برای برگشت پمپ بنزین سه راهی لردگان - بروجن
نزدیکترین مراکز امدادی و درمانی: گندمان
امکانات رفاهی و تفریحی: چشمه مادر و دختر در گندمان

توصیه ها:

همراه شدن با گروهی که این مسیر را قبلا با موفقیت طی کرده اند ضروری است.
برای طی مسیر در تنگ زندان باید تیم کاملا فنی و مجهز به وسایل سنگ نوردی باشد.
اگر قصد برگشت از مسیر معدن را دارید آب زیاد نیاز است.
برای ادامه مسیر جریان آب تمام افراد باید شنا بلد باشند.
آنتن دهی فقط در روستای معدن امکان پذیر است. در تنگ امکان آنتن دهی وجود ندارد.
در دره های عمیق هوا زود تر تاریک میشود لذا شب مانی در این تنگ ضروری است لذا قبل از حرکت با خانواده ها هماهنگ شوید تا باعث نگرانی نشوید.
مسیر دسترسی به این آبشار از دامنه های جنوبی سبزه کوه بوده و دسترسی به آن تنها با کمک گرفتن از راهنمایان محلی امکان پذیر است.
تنگ زندان، کوه هزار دره و سبز کوه و همچنین دامنه های جنوبی آن تا روستای معدن جزو مناطق حفاظت شده می باشد، به همین جهت برای ورود به منطقه هماهنگی با سازمان مربوطه ضروری است.
توجه داشته باشید که مسیر نیز ریزشی است و هر لحظه امکان مسدود شدن مسیر وجود دارد.
بدون راهنما یافتن آبشارامکان پذیر نیست.
مسیر ها سنگلاخ است و فقط انتهای مسیر نزدیک روستای معدن راه وجود دارد.

مسیر تنگ زندان:

به منظور رسیدن به منطقه ۲ مسیر کلی داریم : مسیر ۱ که به ترتیب از فرخ شهر ، بروجن ، گندمان ، گردنه مروارید در جاده لردگان ،کنارک صفلی و منارک علیا ، مورچگان و وستگان گذشته و مسیر ۲ که به ترتیب از شهرک ، طاقانک ، شمس آباد ، خراجی ، شلمزار ، گهرو و…..می گذرد .. پس از گذر از روستاها جاده خاکی می شود . در نهایت هر دو مسیر در جاده خاکی به هم پیوسته یکی می شوند . جاده را ادامه می دهیم تا جایی که باید از میان رود خانه ای که در تابستان کم آب یا خشک است عبور کنیم و از میان باغات سیب روبه روی جاده که روی یک تپه هستند رد شویم.هم‌چنین یک نکته ای که باید در نظرگرفت این است که وقتی به اخرین روستا که وستگان است رسیدیم نزدیک به آخر آبادی وقبل از پل درست در کنار آخرین خانه آبادی جاده خاکی سمت چپ ما وجود دارد که باید وارد آن شویم وجاده خاکی را ادامه دهیم.
در ۱۸ کیلومتری روستای وستگان که در جاده خاکی پیموده می شود سمت چپ ما یک تابلوی زرد رنگ و جود دارد که روی آن نوشته شده (منطقه حفاظت شده سبزه کوه) در کنار این تابلو یک راه به سمت چپ می رود که از اینجا ۲۳ کیلومتر تا آخرین جایی که ماشین رو است مسافت داریم . حدودا یک کیلومتر که جلوتر برویم تعاونی روستائی عشایری نشان دیگری برای مسیریابی صحیح است .بعد از گذشتن از تعاونی حدود ۵ دقیقه یک چشمه در سمت چپ ما وجود دارد. از منطقه عشایری چهارطاق نیز عبور می کنیم. در این مسیر و بیشتر در آخر مسیر راه های انحرافی وجود دارد که مسیر ماشینهای عشایری است . باید فقط در مسیر اصلی حرکت کرد و در دو راهی ها به سمت راست می رویم تا جایی که مسیر تمام شود. این آخرین جایی است که ماشین می تواند تردد کند.