عمارت شهرداری تبریز یکی از آثار تاریخی و فرهنگی مهم این شهر محسوب میشود که در لیست آثار ملی به ثبت رسیده است. بنای زیبای عمارت دارای برج ساعتی به ارتفاع ۳۰/۴ متر است که طی ۷۰ سال اخیر بیوقفه هر ۱۵ دقیقه یکبار آوای گوشنواز آن گذشت زمان را به مردم شهر یادآوری کرده است.
کار احداث عمارت شهرداری تبریز در سال ۱۳۱۴ در زمان صدارت شهردار وقت حاج ارفعالملک جلیلی و با نظارت مهندسان آلمانی در محل گورستان مخروبه و متروکه محله نوبر(مقصودیه) آغاز شده است.
بنای U شکل عمارت شهرداری تبریز در سه طبقه با زیربنای ۶۵۰۰ مترمربع احداث و نمای خارجی آن از سنگ تراشیده شده است. این بنای باشکوه یکی از شاهکارهای هنری به سبک معماری آلمانی است که نقشه هوائی آن به شکل یک عقاب در حال پرواز است که بالهای خود را در مرکز این شهر تاریخی گسترده و با نمونه ساختمانهای کشور آلمان، قبل از جنگ جهانی دوم مطابقت دارد. از سایر ویژگیهای این بنا وجود یک ورودی تشریفاتی در قسمت مشرف به میدان و چندین ورودی متعارف در بخش محوطه است.
میدان شهرداری (ساعت) در مقابل «ساختمان ساعت» واقع شده است. مردم به این میدان «ساحات قاباغی» (جلوی ساعت) میگویند.
این میدان تا سال ۱۳۲۴ چهارراه بود. در زمان حکومت ملی آذربایجان میدان آن ساخته شد و تندیس نیم تنه باقرخان سالار ملی در آنجا نصب شد. پس از سقوط حکومت ملی این تندیس برداشتهشد و مجسمه محمدرضا شاه را در آن جا قرار دادند.
سال ۱۳۸۶ عمارت شهرداری تبریز، به مناسبت بزرگداشت یکصدمین سال تاسیس اولین انجمن شهر و بلدیه ایران در تبریز، با صرف هزینهای بالغ بر یک میلیارد و صد میلیون ریال به نخستین موزه شهر و شهرداریهای کشور تبدیل و مورد بهرهبرداری قرار گرفت . در این موزه، تالارهای مختلفی نظیر تالار دوربینهای قدیمی، تالار دفاع مقدس، چاپ و نشر، فرش، هنرهای معاصر، خط و خوشنویسی، تالار حکمت و چندین تالار دیگر قرار دارند.
یکی از مهمترین و بارزشترین این تالارها، تالار فرش است. در این تالار، گنجینهای بینظیر و ارزشمند از فرشها و قالیهایی با قدمت ۱۱۰ سال به نمایش گذاشته شدهاند. ۱۲ تخته فرش موجود در این مجموعه مربوط به فرشهایی است که از زمان تاسیس عمارت شهرداری تبریز تا سال ۱۳۲۰ به دستور ارفعالملک جلیلی بافته شده و به اتمام رسیده است.
در محوطه عمارت شهرداری نیز تعدادی از اتومبیلهای قدیمی از جمله تاکسی و اولین ماشین آتشنشانی تبریز در معرض دید عموم قرار دارند که تماشای آنها خالی از لطف نیست.
آدرس : این عمارت در مرکزیترین نقطه شهر و در میدان شهرداری (ساعت) – تقاطع خیابان امام خمینی و ارتش – واقع است. این عمارت در فاصله سالهای ۱۳۱۴ تا ۱۳۲۰ هجری شمسی در محل گورستان متروکه کوی نوبر (ابتدای محله مقصودیه) و در سه طبقه ساخته شده است.