موزه عبرت در باغ ملی تهران واقع شده است که در زمان حکومت پهلوی زندان زنان و بعد زندان کمیته مشترک ضد خرابکاری نام داشت، این بنا نخستین زندان مدرن ایران است که به دستور رضاشاه در سال ۱۳۱۱ توسط مهندسین آلمانی طراحی و ساخته شد و پس از انقلاب ۱۳۵۷ بازداشتگاه توحید نام گرفت و سرانجام در سال ۱۳۸۱ به موزه تبدیل و با حضور محمد خاتمی افتتاح شد.
در دوره محمد رضا پهلوی این زندان از سوی سازمانهای مختلف امنیتی و انتظامی خصوصاً ساواک و کمیته مشترک ضدخرابکاری جهت بازداشت و شکنجه زندانیان سیاسی مورد استفاده قرار میگرفت، از جمله اولین زندانیهای سیاسی، بجنوردی، ابوالقاسم سرحدیزاده، محمدی، کیوان، محمد میرمحمد صادقی و ابن رضا بودند که به این زندان منتقل شدند.
آویزان کردن از سقف، دستبند قپانی، آویزان کردن صلیبی، شوک الکتریکی، آپولو، سوزاندن نقاط حساس بدن با فندک و شعله شمع، قفس هیتردار، صندلی هیتردار، باتوم برقی، شلاق با کابل برقی از شکنجههای مأموران کمیته بود، فریادهای دائم زندانیان زیر شکنجه به طوری بود که حتی برای پرسنل شهربانی در ساختمانهای اطراف نیز غیرقابل تحمل بود.
موزه عبرت شامل چند بخش است از جمله: اتاق نگهداری البسه که در بدو ورود به زندان لباس و کلیه لوازم زندانیان در این قسمت تحویل گرفته میشد، محوطه اصلی، فضایی دایرهای شکل که کلیه راهروها در هر سه طبقه به آنجا ختم میشد، اتاق شکنجه که شامل دستگاههای مختلف شکنجه بود و برای بازجویی زندانیان استفاده میشد.
چند تن از شکنجه گران معروف ساواک پهلوی شامل محمدعلی شعبانی معروف به حسینی، بهمن نادری پور معروف به تهرانی، منوچهر وظیفه خواه معروف به دکتر منوچهری ،هوشنگ ازغندی معروف به منوچهری، فریدون توانگری معروف به آرش بودند.
محل ملاقات فضایی بود که در دو سوی آن تورهای حفاظتی قرار داشت و زندانی و خانوادهاش در دو سوی آن با یکدیگر گفتگو میکردند در حالیکه معمولاً یک نگهبان در میان آن قرار داشت.
آدرس:
تهران، میدان امام خمینی(ره)، ابتدای خیابان فردوسی، خیابان کوشک مصری، خیابان شهید یارجانی، پلاک ۱۱