یزد، شهر خانههای تاریخی و بادگیرها، شهری که یکدستی و یکپارچگی معماری آن را در کمتر شهری در ایران میتوان پیدا کرد. مردمان یزد عاشق دوچرخه اند و راه رفتن در کوچه پس کوچه های آن بهترین عیش هر مسافری میتواند باشد. خانه لاری ها که در یزد قرار دارد نگینی از مردم لارستان در دل کویر است که یکی از بناهای ارزشمند شهر یزد می باشد.
خانه هاي قديمي يزد از جمله خانه لاريها با توجه به نوع شغل و تمکن صاحب خانه از دو قسمت تشکيل مي شد و هر قسمت عملکرد ويژه خود را داشت. اندروني به عنوان ماوا و مسکن محارم و بيروني به اسکان و پذيرايي ميهمانان اختصاص داشت. ساخت این بنای با ارزش به زمان قاجار و سال ۱۲۸۶ هجری قمری باز می گردد و قدمتی ۱۵۰ ساله دارد.
خانه لاری ها متعلق به حاج محمد ابراهيم لاري بوده است که یکی از تجار برجسته لاری در شهر یزد بوده. بنای خانه لاري ها به وسعت 1700 متر و زير بنائي معادل 1200 متر مربع را داراست. این بنا با توجه به سبک کّلي منازل اعياني عصر خود ساخته شده که سابقا به عنوان خانقاه نعمت اللهي استفاده مي شده است. درها، پنجره ها، ارسي ها و اتاقهاي آئينه كاري و نقاشي شده آن يكي از نمونه هاي زيبا و عالي خانه هاي اعياني قرن سيزدهم است.
خانه لاری ها، خانه اي است با دو قسمت اندروني و بيروني که حياط در مرکز و قسمت هاي اعيان نشين به صورت چهار فصل در پيرامون حياط. از ضلع شرقي که شامل اتاق آيينه مطبخ سرداب و ساير فضاهاست به عنوان پاييزه و از ضلع غربي به عنوان بهار خواب استفاده مي شد. همچنین از قسمت شمالي به عنوان زمستانه و از قسمت جنوبي به عنوان تابستانه استفاده مي شد که شامل تالار و بادگير است.
در خانه اعيان، معمولا براي تفنن، فضايي هنري ايجاد مي کردند که تزيينات اين فضا به وسيله آيينه کاري يا گچبري انجام مي گرفت. اتاق آيينه کاري خانه لاريها حدود پنجاه يا شصت سال پيش ساخته شده است.
در سال ۱۳۶۳ این بنای تاریخی توسط میراث فرهنگی یزد از صاحبش که در آن زمان آقای علی یزدی نژاد بود خریداری و مرمت شد و به عنوان محل اداره میراث مورد استفاده قرار گرفت. ولی اين خانه اکنون محل « موزه اسناد و مدارک » است.
خانه لاری ها از یک حیاط اصلی یک حیاط میانی و یک حیاط کوچک و مجموعه ای از ایوان ها، تالارها، اتاق ها و یک سر در و هشتی برخوردار است. هشتی در فاصله ای بین دو حیاط تعبیه شده است که به هر دو حیاط به یک اندازه دسترسی دارد.
این خانه در خيابان امام خميني، محله فهادان، مجاورعمارت کلاه فرنگي واقع شده و اين اثر در تاريخ 24 بهمن 1375 با شماره ثبت 1837 بهعنوان يکي از آثار ملي ايران به ثبت رسيدهاست.
برای مشاهده مطالب و تصاویر گردشگری به کانال راهنماسفر مراجعه کنید.