در گوشه ی جنوب غربی مدرسه آب انباری ایجاد شده بود که به منظور خنک کردن آب آن دو بادگیر در بالای عمارت تعبیه شده بود و نیاز آب آشامیدنی محل را تأمین می کرد، آب مورد نیاز حمام و اطراف آن از قنات سنگلج که دارای سه سنگ آب بود، تأمین می شد. وجود مجموعه آب انبار، مغازهها و حمام خود نقش مؤثری در توسعه محله ایفا نموده، مسجد و مدرسه معیّرالممالک ضمن اینکه بیانگر شیوه معماری غنی و رایج زمان خود است، یادآور ذهنیت مردم و خاطرات پیشینیان است.
باگذر از کوچههای تنگ اطراف مسجد و مشاهده ی بلندی دیوارهای آن این احساس به بیننده دست می دهد که در مقابل حصارهای بلند یک قلعه قرار گرفتهاست. مسجد معیر مسجدی است که بدون حالت دعوت کنندگی، با سکون و وقار، گویی سعی دارد خود را از دید غیر محارم پنهان دارد. عموماً مساجد به گونهای هستند که از دور گنبد و مناره ی خود را نشان می دهند و در رابطه با بافت اطراف خود برجسته تر و دعوتکننده به نظر می آیند، ولی با پی بردن به فلسفه ی وجودی این مسجد، باوری عمیق از روحیه و شخصیت این مسجد در گذشته در ما بوجود میآید. مسجد در قلب محله و برای استفاده ی ساکنین محله بنا شدهاست. ورودی جنوبی مسجد به نسبت موقعیت قرارگیری در کنار مغازهها و مجاورت با کوچهای عریض دارای اهمیت بیشتری نسبت به ورودی غربی است. شاید همین آمیختگی با بافت و محل کار و زندگی آن را بی نیاز از تبلیغ کردهاست و تواضع آن موجب امتزاج و دلنشینی بیشتر شدهاست.
آدرس:
تهران، میدان محمدیه، خیابان خیام، کوچه احدی
{tortags,829,3}