13 اسفند 1396

پل خواجو اصفهان

2759 دفعه

پل خواجو یکی از پل های تاریخی شهر اصفهان است که در دوره صفویه یکی از زیباترین پل‌های جهان بشمار می ‌رفت. پل خواجو در شرق پل الله ‌وردی خان یا همان سی و سه پل بر روی رود زاینده رود، در انتهاى شرق خيابان کمال اسماعيل اصفهانى و انتهاى جنوبى خيابان خواجو واقع شده است.
پل خواجو یا پل شاهی به دستور شاه عباس دوم در سال 1060 قمری روی ویرانه‌ های پلی از دوره تیموری احداث شده است. طول پل 133متر و عرض آن 12متر، همراه با تزئینات کاشیکاری فراوان از آثار بسیار ممتاز اصفهان است. اطراف پل خواجو مانند قدیم در ایام بهار و تابستان و روزهاى تعطیل، محل گردشگاه عموم مردم است.
پل خواجو به دلیل معماری و تزئینات کاشیکاری نسبت به سایر پل ‌های زاینده رود برتری دارد. در وسط پل خواجو، ساختمانی که به نام بیگلربیگی شهرت دارد و شامل چند اتاق مزین به نقاشی است وجود دارد، این اتاق ‌ها اختصاص به بزرگان و امرائی داشت که به هنگام ایجاد دریاچه مصنوعی مسابقات شنا و قایقرانی را تماشا می ‌کردند. هدف شاه عباس دوم از احداث این پل ارتباط دو قسمت محله خواجو و دروازه حسن آباد به تخت فولاد و راه شیراز بود که به پل حسن آباد و پل شیراز نیز شهرت دارد.
از مزاياى اختصاصى اين پل سدى بوده که براى آن در موقع ساختن در نظر گرفته ‏اند که هر زمان اقتضاء داشته با بستن چشمه‏ هاى پايين آب بالا مى ‏آمده و حکم درياچه و سدى پيدا مى ‏کرده است و بناى اين سد و درياچه براى اين بوده که منظره عمارات و باغ هاى واقع در آن محل باشد و در هنگام جلوس در آن عمارات و باغات از منظره درياچه‏اى که با بستن سد ايجاد مى‏گرديد لذت برند.
طراحي پل خواجو براي چندين منظور در نظر گرفته شده است. در قسمت مركزي پل ، عمارت بيگلربيگي در طبقه فوقاني و در دو طرف راهروي پل براي پذيرائي و تشريفات رسمي ساخته شده است كه اطاقهاي آن در دوره هاي مختلف با نقوش رنگ طلائي تزئين گرديده است. قسمت فوقاني براي حركت سريع و عبور كالسكه ها و چهارپايان بوده در حالي كه بخش تحتاني عمدتاً براي حركت آرام و توقف و تأمل عابرين پياده بوده است. قسمت زيرين تماماً از سنگ و ملات ساروج ساخته شده و دهانه هاي عبور آب به صورت بند با تخته هاي قطور چوبي قابل كنترل بوده و با بستن كامل دهانه ها سطح آب در قسمت غربي پل بالا آمده و درياچه كوچكي را به وجود مي آورد. در سمت شرقي ، پلكانهاي سنگي انسان را تا حد تماس با آب به پائين هدايت مي كند. ضمن اينكه اين پلكانها خود محلي براي نشستن و لذت بردن از مناظر طبيعي مي باشد .
پل خواجو به هنگام طغیان آب زاینده رود، منظره بسیار جالبی به خود می گیرد. اين پل را با اسامى بابا رکن الدين، خواجو، گبرها، شيراز، حسن آباد، پل شاهى و تيمورى خوانده ‏اند.

 

آخرین ویرایش در چهارشنبه, 16 مرداد 1398 15:54