کاخ گلستان از کاخ‌های دوره زندیه و قاجار است که در مرکز شهر تهران (میدان ارگ تهران) واقع شده‌است. کاخ گلستان با قدمتی بالغ بر ۴۴۰ سال یکی از منحصر به فردترین مجموعه‌های تاریخی ایران میباشد و از سایر کاخ‌های سلطنتی که در شهر تهران قرار دارد شناخته شده‌تر است.
قدمت کاخ گلستان به زمان سلطنت شاه طهماسب اول صفوی برمی‌گردد و از چند کاخ و عمارت جداگانه تشکیل شده که مهمترین آنها در زمان قاجاریه ساخته شده و به عنوان محل سکونت شاهان قاجار مورد استفاده بوده است.
کاخ گلستان مجموعه‌ای از بناهاست که در زمان‌های مختلف ساخته شده‌اند. مجموعه گلستان در زمان شاه عباس صفوی ساخته شد و در زمان کریمخان زند با اضافه شدن دیوان خانه به آن، سر و شکلش به کلی عوض شد، اما اهمیت واقعی این مجموعه با تاجگذاری آغا محمد خان قاجار بیشتر شد. بعد از او فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه هم همین رویه را پیش گرفتند و جشن های تاجگذاری را در این کاخ برگزار کردند.
ناصرالدین شاه به واسطه سفرهایی که به اروپا داشت تحت تاثیر معماری غربی، تغییرات زیادی در کاخ گلستان به وجود آورد. دوره ناصرالدین شاه آخرین دورانی بود که کاخ گلستان تغییرات عظیم ساختاری را به خود دید. در دوره سه پادشاه آخر قاجار، ارگ سلطنتی کم و بیش ظاهر خود را حفظ کرد و شاهد تاجگذاری پهلوی اول و دوم هم بود.
بناهای موجود در کاخ شامل: شمس‌العماره، تالار الماس، تالار عاج، تالار سلام، تالار آینه، تالار برلیان، ایوان تخت مرمر، تخت مرمر، حوضخانه، کاخ ابیض، خلوت کریمخانی، عمارت بادگیر، حوضخانه عمارت بادگیر میباشد.
کاخ گلستان یکی از منحصر بفرد ترین مجموعه های تاریخی ایران است که با این قدمت نه تنها بیانگر بخش مهمی از تاریخ هنر ایران بلکه به واسطه رخدادهای فوق العاده موثرِ اتفاق افتاده در آن، به مجموعه ای بی بدیل و سندی زنده از مهمترین بخش تاریخ ایران تبدیل گشته است. این بنا در زمان پهلوی، جهت مراسم رسمی و محل اقامت روسای جمهور و مهمانان ویژه خارجی استفاده می‌شد. هر چند کاخ گلستان در حال حاضر با وسعتی برابر با 5/4 هکتار ( یک دهم وسعت اولیه ) در بخشی از شهر تهران به صورتی عضوی غریب از اندام شهر واقع شده است و اطراف آن مملو از ساختمان های جدید و بی هویت است اما کاخ گلستان در سی‌وهفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو در کامبوج، به عنوان میراث بشری در فهرست میراث جهانی این سازمان به ثبت رسید.
{tortags,298,3}