یکی از بزرگ ترین و سالم ترین زیگورات های به جای مانده در جهان در ایران قرار دارد. زیگورات چغازنبیل یکی از سه اثر ایرانی است که هم زمان با تخت جمشید مرودشت و میدان نقش جهان اصفهان برای اولین بار در سال ١٣۵٨ خورشیدی براساس معیارهای ٣ و ۴ به عنوان اولین اثر ملی ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.
زیگورات چغازنبیل در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر باستانی شوش و ۳۵ کیلومتری غرب شهر باستانی شوشتر واقع است، اما به دلیل واقع‌شدن در غرب رودخانه دز، مرز این دو شهرستان، در تقسیمات کشوری جزء شهرستان شوش محسوب می‌گردد که شهرت جهانی دارد.
زیگورات به معنای بالا رفتن به سوی آسمان است . تمدن های باستانی ای که در آسیای غربی زندگی می کردند و با آجر برج های پله پله ای هرمی شکلی می ساختند که اسمش زیگورات بود و از سبک خاصی از معماری برای ساختن مکان های مذهبی استفاده می کردند. ساخت این بناها در حدود ۴۲۰۰ تا ۲۵۰۰ سال قبل متداول بوده است. از آنجایی که این زیگورات ها مکان های مقدسی بودند برای ساختشان از بهترین مصالح خشت یا آجر گلی استفاده می شد.
زیگورات چغازنبیل در جامعه بین المللی دارای ارزش استثنائی و جهانی ویژه ای است. چغازنبیل نیایشگاهی است که حدود ۱۲۵۰ سال قبل از میلاد مسیح توسط ایلامی ها ساخته شد. در آن زمان پادشاه ایلام باستان چغازنبیل را در وسط شهر و در مرتفع ترین نقطه ساخت تا مکانی باشد برای ستایش خدا. این سازه در ۱۹۷۹ اولین اثر تاریخی از ایران بود که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت.
زیگورات بنایی چندطبقه است که مساحت هر طبقه از طبقه پایینی کوچک‌تر است؛ بنابراین، نمای هر طرف آن به شکل یک پلکان است. این زیگورات‌ها محل نگهداری مجسمه خدایان و انجام مراسم مذهبی بوده‌اند.
بنای چغازنبیل ظاهری مربعی، 105متر طول و عرض و 52 متر ارتفاع داشت و حصارهای دایره‌ای دور آن را احاطه کرده اند. این نیایشگاه توسط اونتاش گال (پیرامون ۱۲۵۰ پ.م.)، پادشاه بزرگ ایلام باستان و برای ستایش ایزد اینشوشیناک، نگهبان شهر شوش، ساخته شده است.
زیگورات چغازنبیل، طبقات این معبد برخلاف تمامى زیگورات‌هاى بین‌النهرین بر روى همدیگر ساخته نشده، بلکه هر طبقه مستقلاً از سطح زمین به بالا احداث شده است. به‌غیراز طبقه اول و پنجم، تمامى طبقات از خشت پرشده‌اند، طبقه پنجم که مرتفع‌ترین طبقه محسوب مى‌شود، جایگاه قرار دادن بت‌هاى آن زمان بوده است.
این بنا در حمله سپاه خونریز آشور ناپال به همراه تمدن ایلامی ویران گردید. سده‌های متمادی این بنا زیر خاک به شکل زنبیلی واژگون مدفون بود تا اینکه به دست ر.من کیریشمن فرانسوی در زمان پهلوی دوم از آن خاکبرداری شد.
گردش شما در محوطه حدود یک ساعت طول خواهد کشید، بنابراین در هنگام گرما و آفتاب شدید از کلاه یا چتر استفاده کنید. در محوطه زیگورات هیچگونه امکانات مناسب رفاهی وجود ندارد. رستوران و فروشگاه وجود ندارد. آب آشامیدنی موجود است اما ترجیحاً از آب معدنی استفاده کنید. نزدیکترین رستوران‌ها در شهرهای شوش و شوشتر هستند. محوطه زیگورات بزرگ است و هیچگونه سایبانی وجود ندارد. برای رفت و آمد ترجیحاً از خودرو کولردار استفاده نمایید.
برای مشاهده مطالب و تصاویر گردشگری به کانال راهنماسفر مراجعه کنید.