روستای پلکانی ماسوله گیلان / بهشت مه آلود گیلان

ماسوله کجاست؟

ماسوله در جنوب غربی استان گیلان در بخش سردار جنگل فومن، ۶۰ کیلومتری شهر رشت ۳۶ کیلومتری شهر فومن و ۲۰ کیلومتری شهر ماکلوان شهری با وسعت ۱۰۰ هکتار قرار دارد که با نام ماسوله شناخته می شود و بر اساس منابع مختلف، قدمت آن به حدود هشتصد تا هزار سال پیش می رسد. این شهر جایی است که شما می توانید تلفیق تاریخ، طبیعت و فرهنگ را به خوبی در آن ببینید و در هر گوشه ای از آن شاهد جاذبه ای تازه و ناب باشید. ماسوله در بسیاری از اوقات سال تن پوش سپیدی بر تن می کند و غرق در مه می شود. حلقه زدن مه به دور این شهر به حدی زیباست که گاه از قدم گذاشتن به درون آن منصرف می شوید و دوست دارید از دور تنها نظاره گر چنین چشم انداز با شکوهی باشید. این شهر در دامنه‌ی کوهپایه ای و در ارتفاع ۱۰۵۰ متری از سطح دریاهای آزاد به صورت پلکانی، شکل گرفته و پایین ترین و بالاترین نقطه آن حدود ۱۲۰ متر اختلاف ارتفاع دارند.

در نگاه اول شاید تنها ساختار این شهر و پلکانی بودن معماری آن توجه بازدیدکنندگان را به خود جلب کند اما در کنار این ویژگی، وجود کوهستان های مرتفع، جنگل، ییلاقات سرسبز، آبشار و ... نیز افراد علاقه مند را به ماسوله می کشانند و لحظاتی خوش را به آن ها تقدیم می کنند. محدوده مرکزی ماسوله از سه جهت شمال، جنوب و غرب به کوه مشرف است و در طرف شرق آن، دره هایی زیبا دیده می شوند.
وجود جلوه های طبیعی و تاریخی قابل توجه در این شهر باعث شده تا تحت حفاظت میراث فرهنگی و سازمان حفاظت از محیط زیست قرار گیرد تا به خوبی از آن نگهداری شود. ماسوله اولین شهر تاریخی زنده کشور است که نامش از تاریخ ۳۰ مرداد سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در انتظار ثبت به عنوان میراث جهانی نیز هست. بد نیست بدانید که در طرح میراث فرهنگی و گردشگری یونسکو، در میان هشت کشور آسیای میانه و هیمالیا، از بافت تاریخی این شهر به عنوان نماینده آثار تاریخی ایران نام برده شده است.
شهر ماسوله در جنوب غربی استان گیلان در بخش سردار جنگل فومن و ۶۰ کیلومتری شهر رشت قرار گرفته است. این شهر از سمت شمال به شهرستان ماسال، از سمت جنوب به طارم علیا (استان زنجان)، از سمت شرق به جلگه شهر فومن و از سمت غرب به شهرستان خلخال (استان اردبیل) محدود شده است.
در حال حاضر در ماسوله بیش از ۳۵۰ واحد مسکونی وجود دارد که درگذشته (حدود ۱۰۰ سال پیش)، این تعداد ۶۰۰ واحد بوده است. ماسوله دارای ۴ محله اصلی به نام‌های «خانه بر» (خونَ وَر)، «مسجدبر» (مَزَ وَر)، «کِی‌سَر» شامل کَفا کِی‌سَر و بِنَ کِی‌سر و «اسد محله» (اَسَ مَل) و بازاری در چهار طبقه است که هر چهار محله به‌طور مستقل به بافت بازار شهر ارتباط بی‌واسطه دارند. وجود بیش از ۱۲۰ واحد تجاری در محدوده‌ی بازار ماسوله، بیش از ۴ کاروان‌سرا، ۲ حمام خزینه‌دار، بیش از ۳۳ چشمه‌ی عمومی (خونی)، ۱۰ مسجد و ۵ امام‌زاده نشان از رونق و شکوفایی این شهرک دارد.دو هتل داخل فضای معماری سنتی ماسوله و چندین هتل در جاده زیبای منتهی به آن پذیرای گردشگران ایرانی و خارجی هستند. تعداد زیادی مهمانخانه و خانه اجاره‌ای نیز آماده پذیرایی از مهمانان داخلی و خارجی هستند.

از ديگر جاذبه های طبيعی ماسوله می‌توان به رودخانه سياورود، رودخانه پلنگ ور، پارک ماسوله و غار بوزخانه (غاريخکون) اشاره کرد. درمجموع دیدنی‌های ماسوله شامل هجده چشمه طبيعی، دوازده کاروانسرا، چهار بقعه، پنج آب انبار و چندين مسجد است. همچنين در ميان جنگل‌های انبوه بين ماسوله و فومن، مکان‌های دیدنی چون شولم، گشت رودخان، سياه مزگي و قلعه‌ای تاريخی و بسيار زيبا موسوم به قلعه رودخان وجود دارند.

جاذبه های دیدنی ماسوله

۱- بافت پلکانی ماسوله

روستای پلکانی ماسوله درشیب كوه واقع‌شده نمای خانه‌های پله‌ای آن در دامنه سرسبز و سر برافراشته کوه‌ها و رودخانه‌ی خروشان "ماسوله رودخان" كه از خط القعر دره می‌گذرد، و به دلیل نوع معماری خانه‌هایش شهرتی جهانی یافته است. یکی از ویژگی های شاخص ماسوله بافت پلکانی آن است. در این شهر خانه ها بر روی یکدیگر قرار دارند و پشت بام خانه پایینی، نقش حیاط خانه بالایی و یا معبر کوچه بالایی را بازی می کند. شهرت این ویژگی خاص در معماری این شهر باعث شده تا در کنار نام یا لقبِ روستاها و شهرهای پلکانی دیگر در اقصی نقاط ایران، نام ماسوله را ببینید.

۲- بازار ماسوله | قلب تپنده شهر

هر چیزی که با عنوان بازار در ذهنتان شکل گرفته را فراموش کنید چرا که در ماسوله شکلی متفاوت از آن در پیش روی شما قرار خواهد گرفت. حتما لازم نیست که شیفته خرید کردن باشید یا نیاز به چیزی را احساس کنید تا وارد این بازار بشوید، بلکه تنها گذر از این بازار و تماشای آن هم لذت خاص خودش را دارد.
بازار ماسوله یک مرکز خرید چند طبقه است اما شکل و شمایل آن با تصورات شما از یک مرکز خرید، تفاوت های زیادی دارد. به واسطه ی بافت پلکانی ماسوله، این بازار در چهار سطح مستقل از هم قرار گرفته و هر طبقه ی آن دارای ویژگی های خاصی است. مغازه های سطح پایینی این بازار یک طبقه دارند و مغازه هایی که در سطوح بالاتر قرار گرفته اند، همگی دو طبقه هستند. در ادامه با هم سری به سطوح مختلف این بازار می زنیم:
سطح اول
در سطح اول بازار ماسوله دو سوپر مارکت بزرگ، یک قصابی و نانوایی وجود دارد که می توانند نیازهای روزانه ی شما را برطرف کنند. یک قهوه خانه سنتی کوچک نیز در این سطح دیده می شود که با منظره ای چشم نواز و چای تازه دم پذیرای شماست و طعم خاصی به سفرتان می دهد.
در جای جای این قسمت از بازار، مغازه های صنایع دستی به چشم می خورند و با اجناس خوش رنگ و لعاب خود شما را وسوسه می کنند. همین که می خواهی به سطح بعدی قدم بگذاری، در ابتدای پله ها بوی شیرینی های خوشمزه محلی هوش از سرت می برد و تو را به درون شیرینی پزی می کشاند.
سطح دوم
در همان ابتدای ورود به این سطح از بازار، یک کبابی و کافه ی بزرگ با نمایی فوق العاده از منظره ی کوهستان وجود دارد که می توانید لحظاتی را در آن ها سپری کنید. یک مغازه عطاری و چندین مغازه صنایع دستی، کسب و کارهای دیگری هستند که در این سطح خواهید دید و می توانید از محصولات آن ها خرید نمایید.
سطح سوم
بخش پرطرفدار بازار ماسوله برای علاقه مندان به صنایع دستی، سطح سوم آن است که سوغاتی های متفاوتی را ارائه می دهد. بخشی از این سطح نیز به اجاره لباس های محلی اختصاص دارد که می توانید آن ها را بپوشید و عکسی خاطره انگیز را از خود و همسفرانتان به ثبت برسانید.
سطح چهارم
آخرین سطح بازار ماسوله نیز مغازه هایی برای ارائه صنایع دستی و خوراکی های محلی در خود دارد و مغازه ای هم برای فروش لباس های سنتی در آن به ارائه خدمات می پردازد.

۳- گلدان های شمعدانی

آنچه که ماسوله را از سایر نمونه های معماری پلکانی متمایز می کند، شمعدانی های رنگارنگی هستند که در کنار پنجره ها خودنمایی می کنند و گویی شما را به سرزمینی دیگر می برند. اینجا مأمن شمعدانی هاست؛ ساکنان هر خانه بسته به سلیقه خود نمای خانه شان را با گلدان های شمعدانی می آرایند تا رهگذران با دیدنشان جانی تازه کنند و تصویری متفاوت در قاب چشمانشان جای گیرد. به هنگام گذر از کنار هر خانه، می شود حرف دل صاحب خانه را از همین شمعدانی ها خواند و گرمای مهر و محبت خانه را فهمید.

۴- آستان مقدس امامزاده عون بن علی (ع)

حدود ۵ امامزاده در ماسوله وجود دارد که مهم ترین آن ها بقعه‌ متبرک امامزاده عون بن علی (ع)، مشهور به امامزاده عون است. این امامزاده از بناهای تاریخی در مرکز ماسوله به شمار می رود که پیشینه‌ای متعلق به قرن دوم یا سوم هجری قمری دارد و پیکر مطهر فرزند محمد حنفیه، پسر امام علی (ع) را در خود جای داده است. بقعه امامزاده عون در دهه ی ۱۳۶۰ توسط مرحوم خلیل حاتمی ماسوله، رئیس وقت هیئت امنای این بقعه، تجدید بنا شد و جزء ۱۲۰۰ بقعه ای است که نامشان در فهرست آثار تاریخی ایران قرار دارد.
این بنای قدیمی به صورت هشت ضلعی ساخته شده و مجموعه ای مذهبی شامل خود بقعه در وسط و مسجد جامع در دو سوی شرقی و غربی، را تشکیل می دهد. سقف به صورت طاق مدور است كه با گچ، سفید كاری شده و دیوارهای داخل بقعه نیز از سنگ مرمر هستند.
بر دیوار غربی بنا، دری بسیار قدیمی از جنس چوب آبنوس به چشم می خورد که به در چله خانه شهرت دارد و كنده كاری‌هایی فوق‌ العاده ظریف به آن زینت داده اند. بنا بر روایاتی، این در با ۲۰ پله به سردابی راه پیدا می کند که تا زیر کوه کشیده شده است.
ستون قطوری در ورودی بنا وجود دارد که كتیبه‌ای بر روی آن حک شده و زمان تعمیرات اساسی بقعه در زمان فتحعلی شاه را نشان می دهد. در وسط اتاق، ضریح چوبی مشبكی به چشم می خورد که صندوقی منبت کاری شده در میان خود دارد و بر حاشیه بدنه‌ صندوق كتیبه‌ای از آیات قرآنی به خط خوش کنده کاری شده است. قدیمی ترین تاریخی که در بقعه وجود دارد مربوط به سنگ قبری است كه بر بدنه دیوار قرار دارد و تاریخ ۹۶۹ هجری قمری را نشان می دهد.
هر یک از اضلاع بنا ۱۸۰ سانتی متر طول دارند و ارتفاع صحن امامزاده تا زیر طاق گنبد اول ۲۰/۴ سانتی متر است. گنبد بقعه، حالتی شلجمی دارد که امروزه با حلب پوشیده شده و دو مناره نیز در دو سوی آن قرار دارد که در دوره جدید ساخته شده اند. در قسمت بیرون امامزاده، طاق نماهایی با آجر کاری دیده می شود و در قسمت داخلی نیز طاق نماهایی به بنا زینت داده اند.

۵- موزه های ماسوله

موزه علی بن عون: این موزه زیر مجموعه ی امامزاده معروف شهر است و توسط اداره میراث فرهنگی و اداره اوقاف به صورت مشترک اداره می شود. در این موزه می توانید آثار مربوط به دوره تیموری و صفوی را مشاهده کنید و از ضریح و ستون قدیمی، کتب و سنگ مزار های تاریخی و آثار نفیس دیگر بازدید نمایید.
مکان: مجاور امامزاده
زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید: ۱۰:۰۰ تا ۱۳:۰۰ و ۱۶:۰۰ الی ۱۹:۰۰
بهای بلیت: رایگان

موزه میراث فرهنگی: این موزه در خانه تاریخی درزی برپا شده و مجموعه ای از آثار دوران قاجار در آن به نمایش درآمده است. خانه درزی مربوط به دوره پهلوی است و نامش در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.
مکان: محله کشه سر
زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید: ۱۰:۰۰ تا ۱۳:۰۰ و ۱۶:۰۰ الی ۱۹:۰۰
بهای بلیت: ۱۰۰۰ تومان

موزه حیات وحش: در این موزه می توانید مجموعه ای از حیوانات تاکسیدرمی را در داخل اتاقکی گلی و نیمه تاریک ببینید و انواع حیوانات خزنده، درنده و پرنده ی ‌کوه‌ها و جنگل های ماسوله را از نظر بگذرانید. خرس قهوه‌ای ۸۰۰ کیلویی، گورکن، راسو، کفتار، خرگوش، گربه وحشی، شاهین، عقاب، پلیکان، قو، طاووس، کبک، قرقاول و… از حیوانات تاکسیدرمی این موزه هستند.
مکان: بازار ماسوله
زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید: ۱۰:۰۰ تا ۱۳:۰۰ و ۱۶:۰۰ الی ۱۹:۰۰
بهای بلیت: ۱۰۰۰ تومان

۶- پارک جنگلی ماسوله

ﭘﺎرک جنگلی ماسوله ﻣﻨﻄﻘﻪ ای با وﺳﻌﺖ ۲۴۰۰ ﻫﮑﺘﺎر است ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ آن ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻧﯽ و دارای ارﺗﻔﺎع ﺣﺪاﻗﻞ ۸۰۰ ﻣﺘﺮ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ۱۸۰۰ ﻣﺘﺮ از ﺳﻄﺢ درﯾﺎ است و به سبب برخورداری از شرایط اقلیمی و امکانات رفاهی، گردشگران بسیاری به سوی آن می روند.
انواع درختان راش، فندق، ممرز، توسکا، زبان گنجشک، درخت آزاد پوشش گیاهی این پارک را تشکیل می دهند و درختچه ها و گیاهان علفی و دارویی نیز در آن دیده می شوند.

۷- آبشار های ماسوله

*آبشار ماسوله رودخان
یکی از در دسترس ترین آبشارهای این منطقه، آبشار ماسوله رودخان است که در امتداد رودخانه پر آب ماسوله رودخان و در محل ورودی غربی شهر ماسوله قرار دارد. بازدید از این آبشار یکی از تجربیات جالب گردشگران در سفر به ماسوله است و به ویژه در تابستان، می تواند گرما و خستگی را از تن بزداید.
*آبشار لارچشمه
آبشار لارچشمه نام جاذبه ای طبیعی در کنار جاده فومن به ماسوله است که در میان منطقه ای با جنگل های انبوه قرار گرفته و علاقه مندان را به سوی خود می کشاند. این آبشار در نزدیکی شهر ماسوله واقع شده و آب آن از چشمه لارچشمه که از کوه می جوشد، تأمین می گردد. آبشار لارچشمه در ارتفاع ۶۷۰ متری از سطح دریا قرار دارد و ارتفاع آن در حدود ۵ متر تخمین زده می شود. در کنار این آبشار، رستوران، قهوه خانه و استراحتگاهی وجود دارد و حوضچه آب کوچکی نیز در پای آبشار ایجاد شده است.
*آبشار تریشوم
آبشار تریشوم یا تروشوم آبشاری در دامنه قله تریشوم و در مسیر صعود به آن است و حدودا ۱ تا ۱.۵ ساعت تا شهر ماسوله فاصله دارد. این آبشار دارای آبی سرد است و دو حوضچه دارد که یکی از آن ها عمیق تر از دیگری است و مردم برای آبتنی از آن استفاده می کنند.
دسترسی به این آبشار از طریق دو راهی اِشکِلَت در جاده فومن - ماسوله میسر است که در یک کیلومتری شهرک تاریخی ماسوله قرار دارد. از این دوراهی حدود یک و نیم ساعت پیاده روی لازم است تا به آبشار برسید. برای رسیدن به این آبشار باید از رودخانه عبور کنید پس تجهیزات لازم را به همراه داشته باشید و در ماه های بهاری که با آب شدن برف ها سطح آب بالا می آید ترجیحا به تریشوم نروید.
*آبشار کوشم
در ارتفاعات جنگل‌های ماسوله و در انتهای دره‌ی جنگلی آن آبشاری به ارتفاع ۳۰ متر به چشم می خورد که به کوشم شهرت دارد و از مقاصد مورد علاقه ی کوهنوردان و طبیعت گردان است. برای دیدن این آبشار باید قدم در مسیری با شیب ملایم گذاشته و راهی زیبا را پشت سر بگذارید. در پایان پس از عبور از چند آبشار، به دیواره‌ای سنگی می رسید که در انتهای تنگه‌ای زیبا قرار گرفته و سقوط آب از روی آن، آبشار کوشم را پدید آورده است.

۸- ییلاق کوربار ماسوله

ییلاق کوربار ماسوله از ییلاقات زیبا و تماشایی کشورمان است که در آغوش کوه های جنگلی و سرسبز استان گیلان قرار گرفته و با مناظری خیال انگیز می تواند فضایی متفاوت را برای گردشگران به وجود آورد. یکی از زیبایی های این ییلاق، مسیر رسیدن به آن است که نیاز به ۳ الی ۴ ساعت کوهپیمایی دارد و تجهیزات مناسبی همچون کفش و وسایل و همچنین آمادگی جسمانی کافی را می طلبد. بعد از طی مسیر و رسیدن به این ییلاق، آنچه پیش رویتان قرار می گیرد، چیزی شبیه به تابلوی نقاشی است و خستگی را برایتان بی معنا می کند. اگر از علاقه مندان به کوهنوردی و طبیعت گردی هستید، بازدید از این جاذبه و گشت و گذار در آن را در برنامه ی خود قرار دهید.

۹- قله های ماسوله

قرارگیری ماسوله در منطقه ای کوهستانی تنها بر روی شکل و شمایل و معماری آن تاثیر نداشته، بلکه باعث شده است تا این شهر مقصدی محبوب برای کوهنوردان باشد. در این منطقه قله هایی وجود دارند که کوهنوردان را به چالش می طلبند و صعودی لذت بخش را برایشان رقم می زنند. معروف ترین این کوه ها عبارتند از شاه‌ معلم، آسمان کوه، لاسه سر، تروشوم و کله قندی که در ادامه به معرفی مهم ترین آن ها می پردازیم:

قله شاه معلم، شامولوم یا ماسوله داغ
شاه معلم، نام دومین قله بلند استان گیلان است که مسیری نسبتا سخت نیز دارد. این قله ۳۰۷۰ متر ارتفاع داشته و در امتداد رشته کوه های تالش قرار گرفته است.
طبق باورهای مردم منطقه، شاه معلم نام فرد عابدی بوده که در سالیان دور برای سیر و سلوک عارفانه به این رشته کوه ها پناه آورده و موفق شده است به شناخت عمیقی دست یابد. وی در قله این کوه زندگی کرده و پس از مرگ نیز طبق وصیتش در قله ی بلندترین رشته کوه آن منطقه به خاک سپرده شد. از این رو این قله، نوعی قداست در نزد مردم دارد و چنین نامی بر آن نهاده شده است.
این نام سمبلیک از دو واژه ی شاه و معلم تشکیل شده و یادآور دو حقیقت مهم در مورد این قله است؛ واژه ی شاه، نشان دهنده برتری و بلندی است و معلم، آموزش راه و رسم زندگی در کوهستان را تداعی می کند.
به دلیل اقلیم خاص و طول مسافت های مسیرهای صعود، این قله درس های زیادی را به کوهنوردان می آموزد و تجربه ای خاص برای آن ها به شمار می رود.
مسیرهای دسترسی به قله:
۱- مسیر پناهگاه (جبهه شمالی) که نسبت به دو مسیر دیگر طولانی تر ولی مستقیم تر بوده و شیب ملایم تری دارد و غالب صعودهای ۲ روزه شاه معلم از آن صورت می گیرد.
۲- مسیر خط الرأس که به دلیل اشراف به هر دو منطقه شمالی و جنوبی خط الرأس (محل برخورد دو دامنه)، زیباترین مسیر صعود به شاه معلم به شمار می رود.
۳- مسیر دولیچال (جبهه جنوبی) که پرشیب تر از دیگر مسیرهاست و ریزش سنگ و وجود شن و بهمن خیز بودن آن در زمستان، صعود بسیار مشکلی را برای کوهنوردان رقم می زند.

قله تریشوم
توریشوم، تریشوم و یا شدول داغ یکی از قلل ماسوله است که ارتفاعی برابر ۲۴۷۰ متر دارد و مسیر دسترسی آن به دلیل بکر بودن و زیبایی زبانزد کوهنوردان است. از فراز این قله می توان ییلاقات زیبای ماسال و شاندرمن را به تماشا نشست و از زیبایی چشم نواز آن لذت برد.
رایج ترین مسیر صعود به این قله از مسیر جاده منتهی به شهرک ماسوله است. برای ورود به این مسیر در جاده ماسوله و بعد از لارچشمه در منطقه آغوکله، پلی را در دست راست مسیر مشاهده می کنید که به روستای زودل می رسد و ابتدای مسیر کوهنوردی به شمار می رود. این مسیر دارای پاکوب های مناسبی است و در صورت با تجربه بودن در کوهنوردی به راحتی می توان از طریق همین پاکوب ها به قله رسید. ارتفاع نقطه شروع حرکت در صعود به قله توریشوم از جاده ماسوله حدود ۶۷۰ متر است که با صعود به قله و طی مسافتی بین ۸٫۵ تا ۹ کیلومتر حدود ۱۹۷۰ متر افزایش پیدا خواهد کرد.

۱۰- رودخانه های ماسوله

یکی از جلوه های طبیعی ماسوله، رودخانه هایی هستند که در آن جریان دارند و با عبور خود سرسبزی و خرمی را برای این منطقه به ارمغان می آورند. مهم ترین این رودها، ماسوله رودخان است که از ارتفاعات ماسوله سرچشمه می گیرد و حجم آب جاری شده در آن در يک سال به طور متوسط به ۱۳۸ميليون متر مكعب می رسد. علاوه بر ماسوله رودخان، رودخانه های مهم دیگری همچون رودخانه پلنگ در و سیاورود نیز با جوش و خروش خود طراوت خاصی را به ماسوله بخشیده اند.

۱۱- غار بوزخانه

در ماسوله پدیده های زمین شناسی نیز جایگاه ویژه ای دارند؛ از میان آن ها می توان به غار بوزخانه اشاره کرد که به نام غار یخکون به معنای برف خانه نیز شناخته می شود و در دامنه کوه ماسوله داغ واقع است. شاید کمتر کسی در ماسوله به سراغ این غار برود اما علاقه مندان به طبیعت و غارنوردان با کمی پرس و جو این غار را می یابند و از آن بازدید می کنند.

۱۲- چشمه های طبیعی ماسوله

چشمه ها یکی دیگر از مواهب طبیعت ماسوله هستند و از دیدنی های آن به شمار می روند. بیش از ۱۸ چشمه طبیعی در این شهر وجود دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:
چشمه علی زاخونی
این چشمه یکی از مهم ترین چشمه های آب معدنی در استان گیلان است که کمی بالاتر از بازار ماسوله قرار گرفته و از آب آن برای آشامیدن استفاده می شود. آب این چشمه سرشار از بی کربنات است و به همین دلیل در درمان ناراحتی های سیستم هضم انسان تأثیر دارد.
چشمه زمزمه
این چشمه در كنار رود ماسوله رودخان واقع است و به سبب قرار گیری در مجاورت یک معدن آهن، مواد آهنی بسیار و طعمی تلخ دارد. رنگ آب این چشمه در طول مسیر آن تا رسیدن به ماسوله رودخان به رنگ نارنجی دیده می شود و اهالی پس از اضافه کردن شکر، آن را می نوشند. گفته می‌شود كه این آب، تاثیر بسزایی در درمان بیماری‌های ریوی و گوارشی دارد.

۱۳- مساجد ماسوله

حدود ۱۰ مسجد در شهر ماسوله وجود دارد که مسجد صاحب الزمان یکی از مهم ترین آن ها است و در محله خانه بر ماسوله قرار دارد. بنای این مسجد از خشت و گل ساخته شده و پوشش آن مسطح است. سر ستون قطوری در این مسجد وجود دارد که ابیاتی به تاريخ ۱۱۱۷ هجری قمری بر روی آن حک شده است. بر اساس متن این اشعار، مسجد در اين سال به سعی اهالی محله و به دست استاد سلطان علی بازسازی گردیده است.
مسجد مهم دیگر ماسوله مسجد قنبر آباد بوده که قدمت آن به دوره زندیه باز می گردد و از لحاظ نوع معماری و سابقه تاریخی بسیار ارزشمند است.
از میان مساجد دیگر در این شهر نیز می توان به مسجد اسد محله، دو خواهران، كشه‌سر و ريحانه بر اشاره کرد و از تكيه حسينيه نیز به عنوان یک جاذبه ی مذهبی مهم دیگر نام برد.

۱۴- کاروانسراهای ماسوله

قرار داشتن ماسوله در شاهراه ارتباطی گذشته باعث شده تا کاروانسراهایی در آن ایجاد گردد. امروزه بیش از ۱۲ کاروانسرا در این شهر وجود دارد که مهم ترین آن ها عبارتند از:
کاروانسرای حاجی فیض
این کاروانسرا در گذشته از جمله تجارت خانه های ماسوله به شمار می آمده و سه طبقه دارد. این بنا جلوه هایی از تحولات معماری دوره ی پهلوی اول در ماسوله را نشان می دهد و بخشی از هویت این منطقه به شمار می رود.
کاروانسرای میرزا
این کاروانسرا از دیگر بازمانده های دوران شکوفایی اقتصادی ماسوله است و نامش از تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۰ با شماره ی ۵۱۹۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

۱۵- کهنه ماسوله

کهنه ماسوله نام محوطه ای باستانی که در ۶ کیلومتری شمال غرب ماسوله واقع شده و در گذشته محل زندگی مردم ماسوله امروزی بوده است. راه دسترسی به این محوطه از طریق روستای ماسوله به سمت رشته کوه های ماسوله داغ امکان پذیر است که از گردنه های پر پیچ و خم می گذرد و از آنجا که از اواخر پاییز تا اوایل بهار، بسیار سرد و برفی است، تنها در فصول گرم می توان از آن دیدن کرد.
بر اساس تحقیقات کارشناسان، این مکان در طول حداقل صدها سال (از قرن پنجم تا هشتم هجری) یکی از مراکز مهم در زمینه ی صنعت فلزکاری بوده و اهمیت خاصی برای مردمان این منطقه داشته است.
بقایای ذوب آهن و معادن سنگ آهن در جنوب غربی ماسوله حکایت از این دارد که ساکنین قدیم این ناحیه، سنگ آهن را از معادن آن استخراج می نمودند و پس از حمل به کهنه ماسوله، جهت ساخت ابزار و ادوات فلزی آماده کرده و در نهایت به دیگر نقاط، به ویژه گیلان و آذربایجان صادر می کردند. بنابراین کهنه ماسوله محل سکونت مردمی بوده که بیشترشان به آهنگری اشتغال داشتند.
نام منطقه کهنه ماسوله از شهریور ماه ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد و امروزه از آن چیزی به جز تکه سنگ هایی که زمانی پایه بنای دیوارها بودند، به جا نمانده است.

۱۶- دیگر آثار تاریخی ماسوله

ماسوله شهری از قلب تاریخ است و جاذبه های تاریخی آن یکی دو تا نیستند. در کنار دیدنی هایی که از آن ها نام بردیم می توان به وجود ۵ آب انبار، چهار بقعه تاریخی، ۲ حمام خزینه‌دار و ۲۱ خانه تاریخی نیز اشاره نمود که هر یک ویژگی هایی خاص دارند و حرف های زیادی را از گذشتگان در تکه تکه ی خود حفظ کرده اند.

تفریحات در ماسوله

شهر توریستی ماسوله، فرصت های خوبی را برای خلق لحظات خوش و به یاد ماندنی در اختیار شما قرار می دهد. شما در این سفر می توانید به فعالیت های زیر مشغول شوید:
1- گشت و گذار در روستا
در سفر به ماسوله می توانید به کوچه پس کوچه های این روستا قدم بگذارید و دیدنی های بسیاری را در آن کشف کنید. بافت پلکانی و درهم تنیده ماسوله باعث می شود که گذر زمان را حس نکنید و فقط محو تماشا شوید. کوچه به کوچه ی این شهر تاریخی را بگردید، از جاذبه های آن بازدید نمایید، از تماشای شمعدانی ها لذت ببرید و برای لحظاتی خودتان را به فضای بی دغدغه و آرام ماسوله بسپارید.
۲- کوهنوردی
ماسوله، میزبان تعدادی از مهم ترین قله های استان گیلان است که مقاصد نابی برای کوهنوردان به شمار می روند. اگر کوهنورد هستید و با اصول آن آشنایی دارید، لذت فتح این قله ها را از دست ندهید. از همین حالا برنامه ریزی کنید و راهی ماسوله شوید تا ارتفاعاتی متفاوت را تجربه نمایید.
۳- پیک نیک و جنگل نوردی
پارک جنگلی ماسوله بهترین فرصت برای طبیعت دوستان است تا پیک نیکی برپا کنند و در کنار دوستان و خانواده خود خاطراتی خوش را رقم بزنند. می توانید ساعاتی را در این جنگل سپری کنید و از تماشای درختان سر به فلک کشیده غرق در لذت شوید. تجربه ای فراموش نشدنی در این جنگل ها انتظار شما را می کشد...
۴- بازارگردی و خرید
بازار سنتی ماسوله فرصت خوبی برای گشت و گذار است. در هر گوشه ای از این بازار مغازه ای خاص را می یابید که سوغاتی های ریز و درشتی را به نمایش گذاشته و شما را وسوسه می کند تا یک یادگاری متفاوت با خود به شهر و دیارتان ببرید. حتی اگر علاقه مند به خرید نباشید، باز هم افسون رنگ و لعاب این بازار خواهید شد و با کمی قدم زدن در آن حال و هوایتان عوض می شود.

۶- عکاسی
از پوشش مه آلود روستا گرفته تا گلدان های شمعدانی که لبخندزنان شما را در کوچه های روستا همراهی می کنند، تا دره ی سرسبز و آبشارها، همه و همه می توانند سوژه های خوبی برای عکاسی باشند. البته دستفروشان و مغازه های رنگارنگ بازار ماسوله نیز به خوبی در لنز دوربینتان می گنجند تا تبدیل به ماندنی ترین یادگاری شما از این سفر شوند.
۷- شب گردی
به یاد داشته باشید که جلوه ی زیبای ماسوله فقط به روز ختم نمی شود؛ با غروب آفتاب و روشن شدن چراغ های رنگارنگ شهر، ماسوله جامه ی تازه ای را بر تن می کند و وسوسه ی ماندن و تماشا کردن لحظه لحظه ی شب را به جانتان می اندازد. شب گردی در این روستا را فراموش نکنید و حتما برای لحظاتی آن را تجربه نمایید.
۸- عکس یادگاری با لباس های سنتی
در بازار ماسوله، می توانید به سراغ اجاره دهندگان لباس های سنتی این شهر بروید و آن ها را امتحان کنید. با پوشیدن این لباس ها می توانید بخشی از فرهنگ مردم این دیار را لمس کنید و در زیبایی های آن غرق شوید. عکسی که با این لباس ها در فضای خاص ماسوله ثبت می کنید، یادگاری ماندگار شما از این سفر خاطره انگیز خواهد بود.

اقامت و امکانات در ماسوله

در سفر به ماسوله گزینه های بسیار مناسبی برای اقامت پیش روی شما قرار دارند. می توانید یکی از هتل های این شهر را انتخاب کنید که خدمات متفاوت و قیمت های مختلفی را به شما ارائه می دهند. همچنین می توانید یکی از خانه های محلی را اجاره کنید و از اقامت خود لذت ببرید. اگر از طرفداران کمپینگ نیز هستید، به پارک جنگلی ماسوله بروید و کمپ خود را در آن برپا کنید.
ماسوله به عنوان یک مقصد توریستی پر طرفدار، امکانات نسبتا خوبی را به میهمانان خود ارائه می دهد که از جمله ی آن ها می توان به مواردی همچون رستوران ها، کافه های سنتی، فروشگاه ها، بانک، دستگاه های خودپرداز، هتل ها، خانه های محلی مناسب برای مسافرین، خطوط تاکسی به فومن و رشت و ... اشاره نمود.

بهترین فصل سفر به ماسوله

در مجموع اقلیم مطبوع منطقه و محیط طبیعی دلپذیر در چهار فصل سال باعث شده تا گردشگران در همه ی فصول، ماسوله رابه عنوان مقصد خود انتخاب کنند و شاهد مناظری شگفت انگیز باشند.
بهار: رویش دوباره ی طبیعت در این فصل باعث می شود تا بسیاری راهی ماسوله شوند و جلوه هایی تازه را در این شهر ببینند.
تابستان: چهره ی ماسوله در این فصل مزین به گلدان های شمعدانی است و مانند یک پیراهن گل گلی بر تن شهر جلوه می کنند.
پاییز: طبیعت رنگارنگ پاییزی نیز آرایشی خاص به ماسوله می دهد و تصویری متفاوت را به نمایش می گذارد.
زمستان: با وجود قرار گیری ماسوله در منطقه کوهستانی و سرمای هوا در زمستان، باز هم گردشگران و مشتاقان راهی این شهر می شوند تا آن را در لباس سپید زمستانی ببینند.

مسیرهای دسترسی به ماسوله

شهر ماسوله در استان گیلان و در مجاورت استان زنجان واقع شده است.نزدیکترین شهر بزرگ به ماسوله فومن است .برای رسیدن به شهر ماسوله کافی است از شهر فومن وارد جاده ماسوله شده و 35 کیلومتر در میان جاده سرسبز و زیبای آن حرکت کنیم.
فاصله شهر فومن از مرکز استان (رشت) 35 کیلومتر است.چنانچه از تهران قصد عزیمت به فومن و ماسوله را دارید نیازی به گذشتن از شهر رشت نیست، در آزادراه قزوین- رشت بعد از امامزاده هاشم و بلافاصله بعد از پلیس راه وارد جاده فومن شده و از این مسیر راهی ماسوله شوید.
اگر خودروی شخصی ندارید می توانید از رشت یا فومن با استفاده از تاکسی یا مینی بوس به ماسوله بروید.

{tortags,591,3}